۲۶ شهریور ۱۳۸۸

تاریخچه ی نجوم

تاریخ نجوم را می توان به سه دوره تقسیم کرد : دوره زمین مرکزی، دوره کهکشانی و دوره کیهانی . آغاز دوره اول در تاریخ باستان است و پایان آن در قرن شانزدهم . دوره دوم از قرن هفدهم تا قرن نوزدهم طول کشید و دوره سوم در قرن بیستم آغاز شد و هنوز ادامه دارد .
1 – دوره زمین مرکزی
منجمان نخستین معتقد بودند که زمین باید در مرکز جهان باشد و فرض می کردند که خورشید، ماه و ستارگان به دور زمین ساکن می گردند . علاقه آنان که به معنای امروزی کلمه ی چندان علمی نبود، به طور عمده معطوف بود به مسائل علمی، به رابطه واقعی یا فرضی رویداد های آسمانی با حوادث زمینی و به جستجوی آسمان به خاطر یافتن نشانه هایی از وقایع سعد و نحس .
دایرة البروج - مسیر ظاهری خورشید از میان ستارگان – به دقت تمام تعریف شد . دوره کامل کسوف و خسوف تعیین گردید و حتی در قرن دوم پیش از میلاد به حرکت محور زمین پی برده شد .
2 – دوره کهکشانی
می توان گفت که نجوم جدید با این دوره آغاز می شود . کوپرنیکوس نشان داد که زمین، نه تنها مرکز جهان نیست، بلکه فقط یکی از سیاراتی است که به دور خورشید مرکزی می گردد . معلوم شد که زمین، که به هیچ روی منحصر به فر نیست، سیاره ای معمولی است که به طرزی معمولی، حرکاتی معمولی دارد .
در حقیقت آشکار شد که خورشید مرکزی خود ستاره ای از ستاره های بی شمار آسمان است .
در این دوره روش مطاله ی نجوم، پیوسته علمی تر شد و انگیزه ی اصلی آن میل به شناخت و فهم قوانین بنیادی حاکم بر حرکت اجرام آسمانی و توضیح چیز هایی بود که بشر به چشم می دید .
پیشرفتی که از قرن شانزدهم تا پایان قرن نوزدهم صورت گرفت، نتیجه تلفیق کار آمدی بود از رصد های پر دامنه، وسایل پیشرفته و کار نبوغ آمیز علمی .
وسایل . البته ورود تلسکوپ به ساحت نجوم توسط گالیلئو گالیله Galileo Galilei ( 1564 – 1642 میلادی ) در 1610، نشانه مرحله مهمی در تکامل علم نجوم به شمار می رود، همانطور که اختراع بعدی طیف نما نیز چنین بود . این دو وسیله مکمل یکدیگر بودند : تلسکوپ رویت ستارگان را با وضوحی بیشتر ممکن می ساخت، طیف نما نور ستارگان را تجزیه می کند و اطلاعاتی در مورد ستارگان در اختیار ما می گذارد .
3 – دوره کیهانی
در این دوره آشکار شد که کهکشان ستاره هایی که خورشید ما به آن تعلق دارد فقط یکی از کهکشان های بسیاری است که برخی بزرگتر از کهکشان ما و بعضی کوچکتر اند . بخش زیادی از تحقیقات نجومی یک قرن اخیر به این کوشش اختصاص داشته است که تصویری « کامل » از جهان به دست آوریم . تلسکوپ های نوری بزرگتر ونیز تلسکوپ های رادیویی عظیم برای کمک به این تحقیقات ساخته شده اند .
نابغه نظری بزرگی که در ذهن عامه مردم بیش از همه با این دوره ارتباط داده می شود، دکتر آلبرت اینشتاین فقید ( 1879 – 1955 ) است ( هرچند که او در درجه اول یک فیزیک دان و ریاضی دان بود ) . کیهان شناسی و اختر فیزیک سخت به نظریه ی نسبیت او متکی اند .
در این دوره نجومی است که ما زندگی می کنیم و تا پایان آن راه درازی در پیش است .

منبع: نجوم به زبان ساده - ماير دگاني - مترجم: محمدرضا خواجه‌پور




۳ نظر:

پدر گفت...

سلام پسرم
وبلاگ زدن کار ساده‌ای است اما وبلاگی ماندن و تغذیه کردن آن کمی "منها کردن تنبلی" لازم دارد و خواندن، فکر کردن و نوشتن.
به هر حال از صمیم قلب به توی نازنین تبریک می گویم.

عمه گفت...

سلام عزیزم
بسیار عالی و خوب نوشتی
مطالب تخصصی و بسیار پربار بود
امیدوارم یک متخصص واقعی در رشته نجوم بشی
بهت افتخار میکنیم

sahar گفت...

سلام.مطالب خوبی گذاشتی.خوش به حالت حداقل به تصمیمت احترام میگذارند وبه تو افتخار میکنند. (منظورم خانواده ات).
من فوق العاده به نجوم علاقه دارم اما کسی موافق نیست.چقدر هم من توجه میکنم...
ولی یک نصیحت دوستانه،اگه علاقه داری میخوای ادامش بدی به هیچ وجه از تصمیمت منصرف نشو.ما میتونیم علم نجوم را در ایران گسترش بدیم،برخلاف افکاردیگران...